Ανεργία, επισφαλής εργασία και απολύσεις

Δόθηκε σήμερα συνέντευξη τύπου του Δικτύου Ανέργων κι Επισφαλώς Εργαζομένων της Θεσσαλονίκης, με αφορμή την κινητοποίηση του Σάββατου.
Στη συνέντευξη τύπου παρουσιάστηκαν τα παρακάτω στοιχεία, που περιγράφουν το τοπίο της ανεργίας και της εργασιακής επισφάλειας.


Μερικά ενδεικτικά στοιχεία για την ανεργία, την επισφάλεια και τις απολύσεις

Ποσοστό ανεργίας:

Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, τον Ιανουάριο του 2013 ανήλθε σε 27,2%, έναντι 21,5% τον Ιανουάριο του 2012 και 25,7% το Δεκέμβριο του 2012.

Έχει σχεδόν τετραπλασιαστεί από το 2008 (7,8%), τελευταίο έτος πριν την κρίση και τριπλασιαστεί από το 2010 (10,9), πρώτη χρονιά εφαρμογής των μνημονιακών πολιτικών.

Άνεργοι και εργαζόμενοι:

Από το 2008 ως σήμερα έχουν χάσει τη δουλειά τους ένα εκατομμύριο εργαζόμενοι (από 4.531.859 το 2008 σε 3.617.771 σήμερα).

Αντίστοιχα φυσικά έχουν αυξηθεί οι άνεργοι (από 384.539 άνεργοι το 2008 σε 1.348.742 σήμερα).

Οι άνεργοι αυξήθηκαν κατά 281.048 άτομα σε σχέση με τον Ιανουάριο του 2012 (αύξηση 26,3%) και κατά 95.709 άτομα σε σχέση με το Δεκέμβριο του 2012 (αύξηση 7,6%).

Γυναίκες:

Το ποσοστό της ανεργίας συνεχίζει να είναι αισθητά μεγαλύτερο στις γυναίκες (31,4 σε σχέση με 23,9 για τους άνδρες). Αν συνυπολογίζουμε ότι πολύ μεγαλύτερο είναι το ποσοστό της γυναικείας ανεργίας που κρύβεται στους «οικονομικά μη ενεργούς», καταλαβαίνουμε το βαθμό ανισότητας.

Ηλικίες:

Είναι γνωστό το μέγεθος της ανεργίας στους νέους και νεοεισερχόμενους στην αγορά εργασίας (15-24 ετών), που φτάνει το 59,3%. Σε αυτή την ηλικία επίσης μεγάλο ποσοστό ανεργίας κρύβεται στους «μη ενεργούς», αφού η μεγάλη πλειοψηφία των φοιτητών και των σπουδαστών για παράδειγμα είναι πια αναγκασμένη να εργάζεται για να σπουδάζει, τις περισσότερες φορές δεν βρίσκει πια δουλειά, αλλά δεν καταγράφεται στους ανέργους. Τεράστια και απολύτως απροσδιόριστα είναι τα ποσοστά μαύρης κι ανασφάλιστης εργασίας.

Εξίσου σημαντικό όμως είναι το πρόβλημα στις επόμενες ηλικιακές κλάσεις.

Στην κλάση 25-34 ετών, την πιο παραγωγική ηλικία, η ανεργία ξεπερνά το 1/3 (34,2%), υπερτριπλάσια από το 2008 (10,8%).

Όσο αυξάνει η ηλικία, τόσο μεγαλώνει ο ρυθμός αύξησης της ανεργίας. Στους 35-44 ετών έχει τετραπλασιαστεί (23,5% από 5,9% το 2008). Στους 45-54 έχει υπερπενταπλασιαστεί (20,5% από 4,3% το 2008), όπως και στους 55-64, όπου φτάνει το τραγικό ποσοστό του 16,8%. Είναι φανερές οι επιπτώσεις σε αυτούς τους μακροχρόνια κατά κανόνα άνεργους, που οι ελπίδες επιστροφής στην εργασία έχουν σε μεγάλο βαθμό χαθεί.

Κοινωνικά χαρακτηριστικά:

Όσο αφορά την εκπαίδευση, η ανεργία αγγίζει φυσικά όλες τις τάξεις – ακόμα και στους κατόχους διδακτορικού ή μεταπτυχιακού το ποσοστό φτάνει το 15% (4^η τριμηνιαία του 2012 ΕΛΣΤΑΤ). Η ανεργία όμως αυξάνει απότομα, όσο πέφτει το επίπεδο εκπαίδευσης, ξεπερνώντας κατά πολύ το 40 σε αυτούς που δεν έβγαλαν το σχολείο – άρα στα χαμηλότερα κοινωνικά στρώματα. Πολύ μεγάλο και μη καταμετρημένο είναι το ποσοστό στους μετανάστες και άλλες αποκλεισμένες κοινωνικές ομάδες (φυλακισμένοι, πρώην χρήστες).

Θεσσαλονίκη:

Σύμφωνα με την 4^η τριμηνιαία έκθεση για το 2012 της ΕΛΣΤΑΤ , στο τέλος του 2012 η ανεργία στο πολεοδομικό συγκρότημα της Θεσσαλονίκης έφτασε στο 30,5%.

Αν υπολογίσουμε την αύξηση που διαφαίνεται από τη μηναία έκθεση για τον Ιανουάριο του 2013, το ποσοστό αυτό θα έχει αυξηθεί κατά δύο μονάδες, φτάνοντας ουσιαστικά το 1/3. 

Ο πληθυσμός της πόλης φτάνει τις 793.200 και το εργατικό δυναμικό της τις 412.100. Οι απασχολούμενοι βρίσκονται στις 286.600 και οι άνεργοι στις 125.500, ενώ ο μη ενεργός πληθυσμός στις 381.100.

Σε σχέση με το τέλος του 2011 στο τέλος του 2012 υπάρχουν 22.700 περισσότεροι άνεργοι, δηλαδή 1.891 νέοι άνεργοι κάθε μήνα.

Οικονομικά δεδομένα:

Σύμφωνα πάλι με τα δεδομένα της ΕΛΣΤΑΤ, το 2013 ήταν το 6^ο συνεχόμενο έτος ύφεσης (ενδεικτικά αναφέρουμε ότι η Μεγάλη Ύφεση στις ΗΠΑ κράτησε 5 χρόνια, από το 1929 ως το 1933).

Ως το τέλος του 2012, η μείωση του ΑΕΠ ξεπέρασε το 20% (εκτιμούμενο το 161,1 το 2013 από 210,9 δις ευρώ το 2007, σύμφωνα με το ΙΝΕ ΓΣΕΕ).

Αυτό που μας αφορά όμως είναι το επίπεδο διαβίωσης και δικαιωμάτων των εργαζομένων.

Στο διάστημα 2008-2012 η μείωση καταναλωτικής δαπάνης νοικοκυριών έφτασε 13,2%, και –ενδεικτικά- η μείωση των λιανικών πωλήσεων το 34,5% (ΕΛΣΤΑΤ).

Σύμφωνα πάλι με ΙΝΕ ΓΣΕΕ, οι μέσες πραγματικές ακαθάριστες αποδοχές από το 2009 ως το 2012 μειώθηκαν κατά 29%.

Σύμφωνα με το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας από το 2010 ως το 2012 η μείωση αποδοχών των εργαζομένων φτάνει το 30,4%.

Οι κατώτατες αποδοχές για τους νέους ως 25 μειώθηκαν κατά 32%, και των άνω των 25 κατά 22% - αξίζει να σημειώσουμε την επίθεση στη νέα γενιά, που φανερώνει τη γενική τάση για το μέλλον.

Η φτώχεια συνολικά μέσα σε δύο χρόνια αυξήθηκε από το 23% (2010) στο 30% (2012).

Ταυτόχρονα, από το 2007-2012 η αύξηση τιμών βασικών αγαθών κατά 17%.

Εργασιακή επισφάλεια:

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας το 2012 ένας στους δύο εργαζόμενους έχει πια ελαστική σχέση απασχόλησης ή καθεστώς μερικής απασχόλησης.

Από το 2010 ως το 2012 η αύξηση των ευέλικτων σχέσεων έφτασε το 1200%.

Μόνο στο 2012: μείωση μισθού κατά μέσο όρο 22,2% μέσω νέων επιχειρησιακές συμβάσεις για 261.353 εργαζόμενους. Μείωση 18,8% κατά μ.ο. με ατομικές συμβάσεις για 94.044 εργαζόμενους, σύνολο 355.397 εργαζόμενους.

Άλλες 49.640 συμβάσεις εργασίας μετατράπηκαν σε μερικής, 21.478 σε εκ περιτροπής συναινετικά και άλλες 13.373 μονομερώς.

Η μαύρη εργασία αυξήθηκε το 2012 στο 36,2%, από 25% το 2010.

Απολύσεις στη Θεσσαλονίκη

Μερικά παραδείγματα από πρόσφατες απολύσεις στη Θεσσαλονίκη:

Pizza Hut (Food Plus), συμφερόντων Ιωάννου. Μετά από εκβιαστική αλλαγή ατομικών συμβάσεων με μείωση 30%, η οποία εξαιτίας καθεστώτος ημιαπασχόλησης αντιστοιχεί σε μισθούς 150-300 ευρώ και την εύλογη αντίδραση των εργαζομένων, η εταιρία έκλεισε 3 καταστήματα, απολύοντας περίπου 50 εργαζόμενους.

ΑΓΝΟ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΓΑΛΑΚΤΟΣ, συμφερόντων της ΚΟΛΙΟΣ Α.Ε. Από τον Φεβρουάριο του 2013 η εταιρεία, επικαλούμενη οικονομική δυσχέρεια, έθεσε σε καθεστώς διαθεσιμότητας 119 εργάτες χωρίς να έχουν προηγηθεί οι προβλεπόμενες από τον νόμο διαβουλεύσεις με τους εκπροσώπους τους. Οι απολύσεις ήρθαν μετά από επταήμερη απεργία των εργαζομένων, λόγω των απλήρωτων δεδουλευμένων (4 μήνες). Μετά τις νέες απεργιακές κινητοποιήσεις των εργαζομένων ακολούθησε η απόλυση, την Παρασκευή 29/3/2013, έξι εργαζομένων της επιχείρησης, μεταξύ των οποίων ο Πρόεδρος, ο Γραμματέας και ένα ακόμη μέλος της διοίκησης του Σωματείου των εργαζομένων στην επιχείρηση.

Μετρό Θεσσαλονίκης. Μέσα στο Μάρτη ξεκίνησαν οι απολύσεις των 400 από τους 800 συνολικά εργαζομένους που δούλευαν αυτή τη στιγμή στο Μετρό, αν και σύμφωνα με τις προβλέψεις, όταν το έργο θα έφτανε στην παρούσα φάση, θα απασχολούσε 3.000 εργαζόμενους.

Μινέρβα. Συνεχίζονται εδώ και δύο χρόνια οι σταδιακές απολύσεις εργαζομένων στη Μινέρβα, η οποία τείνει στο κλείσιμο της παραγωγικής της δραστηριότητας στη Θεσσαλονίκης. Οι εργαζόμενες έχουν μείνει λιγότερες από μισές.

Σιδενόρ: 400 απολύσεις ετοιμάζονται στο εργαστάσιου μετάλλου της Σιδενόρ. 

Εργολαβικοί υπάλληλοι ΑΠΘ: Πάνω από 100 εργολαβικοί εργαζόμενοι στο ΑΠΘ κινδυνεύουν το επόμενο διάστημα με απόλυση, εξαιτίας της λήξης της σύμβασης και της μείωσης της χρηματοδότησης.

Ακόμα τους τελευταίους μήνες, απολύθηκαν ενδεικτικά 11 εργαζόμενοι από τον Αρβανιτίδη, 60 από το Πόρτο Καρράς, 2 τεχνικοί από το Extra 3, 4 από το TV Χαλκιδική, 17 από τον Alpha, 120 από το Μακεδονία Παλλάς κοκ.